Ở bài viết trước các em đã biết chất là gì? các tính chất của chất. Trong bài viết này chúng ta cùng giải một số bài tập về chất trong nội dung bài thứ 2 hóa lớp 8.
Có 2 dạng câu hỏi bài tập phổ biến về chất đó là phân biệt chất với vật thể và cách tách chất ra khỏi hỗn hợp. Dưới đây là hướng dẫn giải một số bài tập về chất.
• Lý thuyết về Chất, chất có ở đâu và tính chất của chất
* Đối với dạng bài phân biệt chất và vật thể cần lưu ý:
Tất cả những gì thấy được đều là vật thể được chia thành 2 loại:
+ Vật thể tự nhiên: người, cây cối, động vật, ...
+ Vật thể nhân tạo: quần áo, sách vở, phương tiện giao thông, ...
Chất là thành phần cấu tạo nên vật thể. Ở đâu có vật thể, ở đó có chất.
* Đối với dạng bài tách chất ra khỏi hỗn hợp cần lưu ý:
- Chất tinh khiết là chất không có lẫn chất khác (tạp chất). Mỗi chất tinh khiết có những tính chất vật lý và hóa học xác định.
- Hỗn hợp gồm hai hay nhiều chất trộn lẫn vào nhau.
Để tách chất ra khỏi hỗn hợp ta có thể dựa sự khác nhau của tính chất vật lý của các chất có trong hỗn hợp
- Phương pháp lọc: Dùng để tách các chất không tan ra khỏi hỗn hợp lỏng
- Phương pháp cô cạn: Dùng để tách các chất tan rắn (không hoá hơi khi gặp nhiệt độ cao) ra khỏi hỗn hợp chất lỏng
- Phương pháp chưng cất phân đoạn: Dùng để tách các chất lỏng ra khỏi hỗn hợp lỏng nhờ vào sự khác nhau về nhiệt độ sôi
- Phương pháp chiết: Dùng để tách các chất ra khổi hỗn hợp lỏng không đồng nhất
- Phương pháp đông đặc: Dùng để tách các chất lỏng ra khỏi hỗn hợp lỏng nếu nhiệt độ đông đặc của chúng cách nhau lớn.
* Bài 1 trang 11 SGK Hóa 8: a) Nêu thí dụ hai vật thể tự nhiên, hai vật thể nhân tạo.
b) Vì sao nói được: Ở đâu có vật thể là ở đó có chất?
> Lời giải:
a) Hai thí dụ vật thể tự nhiên: Các vật thể tự nhiên gồm một số chất khác nhau: thân cây mía, khí quyển.
- Hai thí dụ vật thể nhân tạo: Các vật thể nhân tạo được làm vật liệu do quá trình gia công chế biến tạo nên: cốc thủy tinh, thau nhựa (thay mủ).
b) Vì sao nói được ở đâu có vật thể là ở đó có chất vì chất có ở khắp nơi và chất là thành phần tạo nên vật thể.
* Bài 2 trang 11 SGK Hóa 8: Hãy kể tên ba vật thể được làm bằng:
a) Nhôm b) Thủy tinh c) Chất dẻo
> Lời giải:
a) Ba vật thể được làm bằng nhôm: Ấm đun bằng nhôm, vành xe đạp, chảo nhôm.
b) Ba vật thể được làm bằng thủy tinh: Lọ cắm hoa, ống nghiệm thủy tinh, bình thủy tinh hình nón.
c) Ba vật thể được làm bằng chất dẻo: Bình đựng nước uống tinh khiết, ruột bút bi, bịch nilon.
* Bài 3 trang 11 SGK Hóa 8: Hãy chỉ ra đâu là vật thể, là chất lượng các ý sau:
a) Cơ thể người có 63% : 68% khối lượng là nước.
b) Than chì là chất dùng làm lõi bút chì.
c) Dây điện làm bằng đồng được bọc một lớp chất dẻo.
d) Áo may bằng sợi bông (95% : 98% là xenlulozơ) mặc thoáng hơn áo may bằng nilon (một thứ tơ tổng hợp).
e) Xe đạp được chế tạo từ sắt, nhôm, cao su.
> Lời giải:
- Vật thể: cơ thể người, bút chì, dây diện, áo, xe đạp.
- Chất: nước, than chì, đồng, chất dẻo, xenlulozo, nilon, sắt, nhôm, cao su.
* Bài 4 trang 11 SGK Hóa 8: Hãy so sánh các tính chất: Màu, vị, tính tan trong nước, tính cháy được của các chất muối ăn, đường, than.
> Lời giải:
- Ta có bảng sau:
Muối ăn | Đường | Than | |
Màu | Trắng | Nhiều màu | Đen |
Vị | Mặn | Ngọt | Không |
Tính tan | Tan | Tan | Không |
Tính cháy | Không | Cháy | Cháy |
* Bài 5 trang 11 SGK Hóa 8: Chép vào vở bài tập những câu cho sau đây với đầy đủ các từ hay cụm từ thích hợp.
Quan sát kĩ một chất chỉ có thể biết được (1)... Dùng dụng cụ đo mới xác định được (2)... của chất. Còn muốn biết được một chất có tan trong nước, dẫn được điện hay không thì phải (3)...
> Lời giải:
1) Một số tính chất bề ngoài (thể, màu,...)
2) Nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi, khối lương riêng,...
3) Làm thí nghiệm.
* Bài 6 trang 11 SGK Hóa 8: Cho biết khí cacbon đioxit (còn gọi là khí cacbonic) là chất có thể làm đục nước vôi trong. Làm thế nào để nhận biết được khí này có trong hơi thở ra.
> Lời giải:
Để có thể nhận biết được khí cacbonic CO2 có trong hơi thở ra, ta làm theo cách sau:
- Lấy một ly thủy tinh có chứa nước vôi trong, cắm ống hút vào cốc. Lưu ý, một đầu ống hút ngập trong dung dịch và thổi hơi thở vào dung dịch qua đầu còn lại của ống hút. Quan sát, ta thấy ly nước vôi bị vẩn đục. Như vậy, trong hơi thở có khí cacbonic đã làm đục nước vôi trong.
* Bài 7 trang 11 SGK Hóa 8: a) Hãy kể tên hai tính chất giống nhau và hai tính chất khác nhau giữa nước khoáng và nước cất.
b) Biết rằng một số chất tan trong nước tự nhiên có lợi cho cơ thể. Theo em, nước khoáng hay nước cất, uống nước nào tốt hơn?
> Lời giải:
a) So sánh tính chất giữa nước khoáng và nước cất
Giống nhau: đều là chất lỏng, trong suốt, không màu
Khác nhau:
- Nước cất là chất tinh khiết
- Nước khoáng là hỗn hợp có lẫn nhiều chất tan.
b) Nước khoáng uống tốt hơn vì trong nước khoáng có nhiều chất tan có lợi cho cơ thể. Nước cất được dùng trong pha chế thuốc hoặc trong phòng thí nghiệm.
* Bài 8 trang 11 SGK Hóa 8: Khí nitơ và khí oxi là hai thành phần chính của không khí. Trong kĩ thuật người ta có thể hạ thấp nhiệt độ để hóa lỏng không khí. Biết nitơ lỏng sôi ở -196oC oxi lỏng sôi ở -183oC. Làm thế nào để tách riêng được khí nitơ và oxi.
> Lời giải:
- Để tách riêng khí nito và oxi ta làm như sau: Hạ thấp nhiệt độ xuống -200°C để hóa lỏng không khí. Sau đó nâng nhiệt độ của không khí lỏng đến -196°C , nitơ lỏng sôi và bay lên trước, còn oxi lỏng đến -183°C mới sôi, tách ra được hai khí.
Trên đây là nội dung bài viết bài tập về chất, phân biệt chất và vật thể, cách tách chất ra khỏi hỗn hợp. Hy vọng qua đó giúp các em hiểu rõ hơn chất là gì? chất có ở đâu và tính chất của chất. Các em cũng thấy rằng chúng ta thường có 2 dạng bài tập về chất phổ biến đó là phân biệt chất với vật thể và cách tách chất ra khỏi hỗn hợp.