Bài tập luyện tập cách lập công thức hóa học, cách tính hóa trị của nguyên tố: Giải bài 1, 2, 3, 4 trang 41 SGK Hóa 8 bài 11

Nội dung bài viết này các em sẽ vận dụng kiến thức lý thuyết ở trên để giải một số bài tập luyện tập lập công thức hóa học, cách tính hóa trị: Giải bài 1, 2, 3, 4 trang 41 SGK Hóa 8 bài 11, qua đó rèn luyện được kỹ năng giải bài tập đồng thời giúp ghi nhớ kiến thức lý thuyết tốt hơn.

* Bài 1 trang 41 SGK Hóa 8: Hãy tính hóa trị của đồng Cu, photpho P, silic Si, và sắt Fe trong các công thức hóa học sau: Cu(OH)₂, PCl₅, SiO₂, Fe(NO₃₎₃.

Biết các nhóm (OH), (NO₃), Cl đều hóa trị I.

> Lời giải:

Gọi hóa trị của các chất cần tính là a. Ta có:

• Cu(OH)₂ Theo quy tắc hóa trị ta có:

 1.a = I . 2 ⇒ a = II

Hay Cu có hóa trị II.

• PCl₅ Theo quy tắc hóa trị ta có:

.a = I . 5 ⇒ a = V

Hay P có hóa trị V.

• SiO₂ Theo quy tắc hóa trị ta có:

 1.a = II . 2 ⇒ a = IV

Hay Si có hóa trị IV.

• Fe(NO₃₎₃ Theo quy tắc hóa trị ta có:

 1.a = I . 3 ⇒ a = III

Hay Fe có hóa trị III.

* Bài 2 trang 41 SGK Hóa 8: Cho biết công thức hóa học của hợp chất của nguyên tố X với O và hợp chất của nguyên tố Y với H như sau (X, Y là những nguyên tố nào đó): XO, YH₃.

Hãy chọn công thức hóa học nào là đúng cho hợp chất của X với Y trong số các công thức sau đây:

A. XY₃.       B. X₃Y.

C. X₂Y₃.      D. X₃Y₂.

E. XY.

> Lời giải:

• Gọi hóa trị của X trong công thức  là a

Theo quy tắc hóa trị ta có : 1.a = 1.II ⇒ a = II

⇒ X có hóa trị II

• Gọi hóa trị của Y trong công thức  là b

Theo quy tắc hóa trị ta có : 1.b = 3.I ⇒ b = 3

⇒ Y có hóa trị III

• Hợp chất X hóa trị (II) và Y hóa trị (III) có công thức dạng chung là 

Theo quy tắc hóa trị ta có : x.II = y.III

Công thức là X₃Y₂.

Vậy đáp án đúng là: D: X₃Y₂

* Bài 3 trang 41 SGK Hóa 8: Theo hóa trị của sắt trong hợp chất có công thức hóa học là Fe₂O₃ hãy chọn công thức hóa học đúng trong số các công thức hợp chất có phân tử Fe liên kết với (SO₄) hóa trị (II) sau:

A. FeSO₄         B. Fe₂SO₄.

C. Fe₂(SO₄)₂   D. Fe₂(SO₄)₃.

E. Fe₃(SO₄)₂.

> Lời giải:

• Gọi hóa trị của Fe trong công thức  là a.

Theo quy tắc hóa trị ta có: a.2 = II.3 ⇒ a = III ⇒ Fe có hóa trị III

• Công thức dạng chung của Fe hóa trị (III) và nhóm SO₄ hóa trị (II) là 

Theo quy tắc hóa trị ta có: III.x = II. y 

⇒ Công thức hóa học là Fe₂(SO₄)₃

Vậy chọn đáp án D: Fe₃(SO₄)₂.

* Bài 4 trang 41 SGK Hóa 8: Lập công thức hóa học và tính phân tử khối của hợp chất có phần tử gồm kali K(I), bari Ba(II), nhôm Al(III) lần lượt liên kết với:

a) Cl.

b) Nhóm (SO₄).

> Lời giải:

a) Cl.

• Gọi công thức hóa học chung của K(I) và Cl (I) là 

Theo quy tắc hóa trị ta có: x.I = y.I

Vậy Công thức hóa học của K_xCl_y là KCl

Phân tử khối KCl là: M_KCl = M_K + M_Cl = 39 + 35,5 = 74,5 (đvC)

• Gọi công thức hóa học chung của Ba(II) và Cl(I) là

Theo quy tắc hóa trị ta có: x.II = y.I 

Vậy Công thức hóa học của Ba_xCl_y là BaCl₂

Phân tử khối của BaCl₂ là: 137 + 35,5.2 = 208 (đvC)

• Gọi công thức hóa học chung của Al(III) và Cl(I) là

Theo quy tắc hóa trị ta có: x.III = y.I 

Vậy Công thức hóa học của Al_xCl_y là AlCl₃

Phân tử khối của AlCl₃ là: 27 + 35,5.3 = 133,5 (đvC)

b) Nhóm (SO₄).

• Gọi công thức hóa học chung của K(I) và SO₄ (II) là 

Theo quy tắc hóa trị ta có: x.I = y.II

Vậy CTHH của K_x(SO₄)y là K₂SO₄

Phân tử khối của K₂SO₄ là: 39.2 + 32 + 16.4 = 174 (đvC)

• Gọi công thức hóa học chung của Ba(II) và SO₄(II) là 

Theo quy tắc hóa trị ta có: x.II = y.II

Vậy CTHH của Ba_x(SO₄)_y là BaSO₄

Phân tử khối của BaSO₄ là: 137 + 32 + 16.4 = 233 (đvC)

• Gọi công thức hóa học chung của Al(III) và SO₄(II) là 

Theo quy tắc hóa trị ta có: x.III = y.II

Vậy CTHH của Al_x(SO₄)_y là Al₂(SO₄)₃

Phân tử khối của Al₂(SO₄)₃ là: 27.2 + (32 + 16.4).3 = 342 (đvC)