Giải Vật lí 11 trang 119 Chân trời Sáng tạo

Câu hỏi 3 trang 119 Vật Lí 11 Chân trời sáng tạo:

Hãy nêu các nguyên nhân gây ra sai số trong phương án thí nghiệm lựa chọn và cách khắc phục.

Lời giải:

Nguyên nhân gây ra sai số:

- Thao tác thí nghiệm chưa đúng.

- Cách đọc và ghi kết quả chưa đúng.

- Chọn các thang đo không phù hợp với các dụng thí nghiệm.

Cách khắc phục

- Thực hiện các thao tác thí nghiệm đúng cách.

- Đọc và ghi kết quả đúng cách.

- Chọn các thang đo phù hợp với các dụng cụ thí nghiệm.

Luyện tập trang 119 Vật Lí 11 Chân trời sáng tạo:

Pin chưa sử dụng thường có điện trở trong nhỏ nên đồ thị thu được sẽ có độ dốc nhỏ. Do đó, để xác định được giao điểm với trục hoành, ta cần phải lấy một dải số liệu rộng hơn. Hãy đề xuất một cách xác định r mà không phải kéo dài đồ thị.

Lời giải:

Ta có thể sử dụng phương án sau:

- Viết lại công thức (20.1) dưới dạng: 

hay 

với 

Căn cứ các giá trị tương ứng của R và I trong Bảng 20.1

- Tính các giá trị tương ứng của y và x.

- Vẽ đồ thị y = f(x) biểu diễn gián tiếp sự phụ thuộc của cường độ dòng điện I trong mạch kín vào điện trở của biến trở R (đồ thị trên) để nghiệm lại định luật ôm đối với toàn mạch theo hệ thức (20.1).

- Xác định tọa độ y₀ và x_m của các điểm tại đó đường kéo dài của đồ thị y = f(x) cắt trục tung và trục hoành:

y = 0 ⇒ x_m = -b (1)

x = 0 ⇒ y_o = b/E (2)

Từ (1) và (2), suy ra giá trị suất điện động E và điện trở trong r của pin.

Vận dụng trang 119 Vật Lí 11 Chân trời sáng tạo:

Dựa vào phần lưu ý trong cơ sở lí thuyết, hãy đề xuất một phương án khác để đo suất điện động của nguồn điện. Tiến hành thí nghiệm cho hai pin đã thực hiện đo và so sánh với kết quả đã nhận được.

Lời giải:

- Ta mắc hai cực của pin với một vôn kế có điện trở rất lớn thì số chỉ của vôn kế gần đúng bằng E..

- Thực hiện thí nghiệm lần lượt với hai pin, các em thu được số chỉ vôn kế và so sánh với giá trị ghi trên pin sẽ thấy số chỉ vôn kế gần đúng bằng E.