Natri hidroxit NaOH và Canxi hidroxit Ca(OH)2 như các em đã biết là những bazơ kiềm tan được trong nước và làm đổi màu chất chỉ thị màu như quỳ tím.
Cụ thể, Natri hidroxit NaOH và Canxi hidroxit Ca(OH)2 có tính chất hóa học, tính chất vật lý nào? cách điều chế natri hidroxit và canxi hidroxit như thế nào? ứng dụng của NaOH và Ca(OH)2 là gì? chúng ta sẽ có lời giải đáp qua bài viết này.
A. Natri hidroxit (NaOH)
I. Tính chất vật lý của NaOH: Natri hiđroxit
- Natri hiđroxit là chất rắn không màu, hút ẩm mạnh, tan nhiều trong nước và tỏa nhiệt.
- Dung dịch NaOH có tính nhờn, làm bục vải, giấy và ăn mòn da. Khi sử dụng NaOH phải hết sức cẩn thận.
II. Tính chất hóa học của NaOH: Natri hiđroxit
- Natri hiđroxit có đầy đủ tính chất của một bazơ kiềm (ba zơ.
1. Làm đổi màu chất chỉ thị.
- Dung dịch NaOH làm đổi màu qùy tím thành xanh.
- Dung dịch phenolphatalein không màu thành màu đỏ.
2. Tác dụng với axit → muối + nước (phản ứng trung hòa)
* Ví dụ: NaOH + HCl → NaCl + H2O
2NaOH + H2SO4 → Na2SO4 + H2O
3. Tác dụng với oxit axit → muối + nước
* Ví dụ: 2NaOH + CO2 → Na2CO3 + H2O
2NaOH + SO2 → Na2SO3 + H2O
- Khi NaOH tác dụng với CO2, SO2 còn có thể tạo ra muối axit NaHCO3, NaHSO3.
4. Tác dụng với dung dịch muối → bazơ mới + muối mới
* Ví dụ: 2NaOH + CuSO4 → Na2SO4 + Cu(OH)2↓
III. Ứng dụng của NaOH: Natri hidroxit
- Natri hiđroxit có nhiều ứng dụng trong đời sống và trong sản xuất. Nó được dùng trong:
- Sản xuất xà phòng, chất tẩy rửa, bột giặt.
- Sản xuất giấy, tơ nhân tạo, trong chế biến dầu mỏ.
- Sản xuất nhôm (làm sạch quặng nhôm trước khi sản xuất).
IV. Sản xuất Natri hiđroxit (NaOH)
- Trong công nghiệp, NaOH được sản xuất bằng phương pháp điện phân dung dịch NaCl bão hòa. Thùng điện phân có màng ngăn giữa cực âm và cực dương.
2NaCl + 2H2O → 2NaOH + H2 + Cl2
B. CANXI HIĐROXIT Ca(OH)2
I. Pha chế dung dịch Canxi hidroxit Ca(OH)2
- Dung dịch Ca(OH)2 có tên gọi thông thường là nước vôi trong.
- Để có dung dịch canxi hiđroxit, ta hòa tan một ít vôi tôi Ca(OH)2 vào nước được vôi nước (hay vôi sữa). Lọc vôi nước, chất lỏng thu được là dung dịch Ca(OH)2.
II. Tính chất hóa học của Canxi hidroxit: Ca(OH)2
- Canxi hidroxit Ca(OH)2 có tính chất hóa học của một bazơ tan.
1. Làm đổi màu chất chỉ thị
- Làm đổi màu qùy tím thành xanh.
- Dung dịch phenolphatalein không màu thành màu đỏ.
2. Canxi hidroxti + axit → muối + nước (phản ứng trung hòa)
Phương trình hóa học :
Ca(OH)2 + 2HCl → CaCl2 + 2H2O
Ca(OH)2 + H2SO4 → CaSO4 + H2O
3. Dung dịch Ca(OH)2 + oxit axit → muối + nước
Phương trình hóa học
Ca(OH)2 + CO2 → CaCO3↓ + H2O
Ca(OH)2 + SO2 → CaSO3↓ + H2O
4. Canxi hidroxit + dd muối → muối mới + bazo mới
Phương trình hóa học
Ca(OH)2 + FeCl2 → Fe(OH)2↓ + CaCl2
III. Ứng dụng của Canxi hidroxit
- Làm vật liệu trong xây dựng.
- Khử chua đất trồng trọt.
- Khử độc các chất thải công nghiệp, diệt trùng chất thải sinh hoạt và xác chết động vật…
IV. Thang PH
- pH = 7: Dung dịch là trung tính Thí dụ : nước cất có pH = 7
- pH < 7: Dung dịch có tính axit, pH càng nhỏ độ axit càng lớn.
- pH > 7: Dung dịch có tính bazơ, pH càng lớn độ bazơ càng lớn.
Như vậy, có một số ý chính các em cần nắm vững trong bài viết này:
• Natri hidroxit: NaOH
1- NaOH là một chất kiềm, có những tính chất hóa học sau:
+ Làm đổi màu chất chỉ thị
+ Tác dụng với axit
+ Tác dụng với oxit axit
+ Tác dụng với muối
2- NaOH là hóa chất quan trọng của nhiều ngành công nghiệp
3- NaOH được điều chế bằng phương pháp điện phân (có màng ngăn) dung dịch NaCl bão hòa, sản phẩm là dung dịch NaOH, khí H2 và Cl2.
• Canxi hidroxit: Ca(OH)2
1- Dung dịch canxi hidroxit Ca(OH)2 là một dung dịch kiềm:
+ Làm đổi màu chất chỉ thị
+ Tác dụng với axit
+ Tác dụng với oxit axit
+ Tác dụng với muối
2- Canxi hidroxit có nhiều ứng dụng trong đời sống và sản xuất.
3- pH của một dung dịch cho biết độ axit hoặc độ bazơ của dung dịch:
Trung tính: pH = 7; Tính axit: pH < 7; Tính bazơ: pH > 7.
Đến đây các em đã nắm vững tính chất hóa học tính chất vật lý của Natri hidroxit NaOH, Canxi hidroxit Ca(OH)2 cách sản xuất và ứng dụng của chúng chưa? Nếu có câu hỏi, các em hãy để lại dưới phần bình luận của bài viết nhé, chúc các em thành công.
• Xem hướng dẫn giải bài tập Hoá học 9
> Bài 1 trang 27 SGK Hóa 9: Có 3 lọ không nhãn, mỗi lọ đựng một chất rắn sau: NaOH, Ba(OH)2, NaCl...
> Bài 1 trang 30 SGK Hóa 9: Viết các phương trình hóa học thực hiện các chuyển đổi hóa học sau:...