Bài tập về Muối, phản ứng trao đổi ion trong dung dịch - Hóa 9 bài 9

15:49:5502/10/2021

Chúng ta đã học về tính chất hóa học của muối và điều kiện để xảy ra phản ứng trao đổi ion trong dung dịch. Bài viết dưới đây chúng ta sẽ vận dụng kiến thức này để giải một số bài tập cụ thể.

Bài tập về Muối và phản ứng trung hòa có một số dạng như: các câu hỏi lý thuyết vận dụng các tính chất hóa học, nhận biết các chất bằng phương pháp hóa học? dạng bài tập với phương trình phản ứng axit với muối, và phương trình phản ứng của bazơ với dd muối.

* Bài 1 trang 33 SGK Hóa 9: Hãy dẫn ra một dung dịch muối khi tác dụng với một dung dịch chất khác thì tạo ra:

a) Chất khí.

b) Chất kết tủa.

Viết các phương trình hóa học.

> Lời giải:

a) Tạo ra chất khí:

- Ví dụ muối cacbonat (CaCO₃, Na₂CO₃, NaHCO₃) hoặc dung dịch muối sunfit (Na₂SO₃) tác dụng với axit (HCl, H₂SO₄ loãng):

CaCO₃ + H₂SO₄ → CaSO₄ + CO₂↑ + H₂O

Na₂CO₃ + 2HCl → 2NaCl + CO₂↑ + H₂O

Na₂SO₃ + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + SO₂↑ + H₂O

b) Tạo chất kết tủa

- Ví dụ dung dịch muối (BaCl₂, Ba(CH₃COO)₂, Ba(NO₃)₂ ...) tác dụng với dung dịch H₂SO₄ tạo ra kết tủa BaSO₄.

BaCl₂ + H₂SO₄ → BaSO₄↓ + 2HCl

Ba(CH₃COO)₂ + H₂SO₄ → BaSO₄ + 2CH₃COOH

- Hoặc những dung dịch muối bari tác dụng với dung dịch muối cacbonat (Na₂CO₃, K₂CO₃) tạo ra BaCO₃ kết tủa.

Ba(NO₃)₂ + Na₂CO₃ → BaCO₃ ↓ + 2NaNO₃.

* Bài 2 trang 33 SGK Hóa 9: Có 3 lọ không nhãn, mỗi lọ đựng dung dịch muối sau: CuSO₄, AgNO₃, NaCl. Hãy dùng những dung dịch có sẵn trong phòng thí nghiệm để nhận biết chất đựng trong mỗi lọ. Viết các phương trình hóa học.

> Lời giải:

Trích mẫu thử và đánh số thứ tự:

+ Dùng dd NaCl có sẵn trong phòng thí nghiệm lần lượt cho vào từng mẫu thử trên:

- Có kết tủa trắng xuất hiện đó là sản phẩm của AgNO₃.

PTHH: NaCl + AgNO₃ → AgCl↓ + NaNO₃

- Không có hiện tượng gì là CuSO4 và NaCl

+ Dùng dung dịch NaOH có trong phòng thí nghiệm cho vào 2 mẫu còn lại:

- Mẫu nào có kết tủa đó là sản phẩm của CuSO₄.

PTHH: CuSO₄ + 2NaOH → Cu(OH)₂↓ + Na₂SO₄.

- Còn lại là NaCl.

* Bài 3 trang 33 SGK Hóa 9: Có những dung dịch muối sau: Mg(NO₃)₂, CuCl₂. Hãy cho biết muối nào có thể tác dụng với:

a) Dung dịch NaOH.

b) Dung dịch HCl.

c) Dung dịch AgNO₃.

Nếu có phản ứng, hãy viết các phương trình hóa học.

> Lời giải:

a) Tác dụng với dung dịch NaOH là dung dịch các muối Mg(NO₃)₂ và CuCl₂ vì sinh ra: Mg(OH)₂ kết tủa, Cu(OH)₂ kết tủa.

Mg(NO₃)₂ + 2NaOH → Mg(OH)₂↓ + 2NaNO₃

CuCl₂ + 2NaOH → Cu(OH)₂↓ + 2NaCl

b) Không muối nào tác dụng với dung dịch HCl.

c) Tác dụng với dung dịch AgNO₃ là dung dịch muối CuCl₂ tạo AgCl kết tủa trắng.

CuCl₂ + 2AgNO₃ → 2AgCl↓ + Cu(NO₃)₂.

* Bài 4 trang 33 SGK Hóa 9: Cho những dung dịch muối sau đây phản ứng với nhau từng đôi một, hãy ghi dấu (x) nếu có phản ứng, dấu (0) nếu không:

	Na₂CO₃	KCl	Na₂SO₄	NaNO₃
Pb(NO₃)₂
BaCl₂

Hãy viết phương trình hóa học ở ô có dấu (x).

> Lời giải:

- Ta có bảng sau:

	Na₂CO₃	KCl	Na₂SO₄	NaNO₃
Pb(NO₃)₂	x	x	x	o
BaCl₂	x	o	x	o

- Các phương trình hóa học của các phản ứng:

Pb(NO₃)₂ + Na₂CO₃ → PbCO₃↓ + 2NaNO₃

Pb(NO₃)₂ + 2KCl → PbCl₂↓ + 2KNO₃

Pb(NO₃)₂ + Na₂SO₄ → PbSO₄↓ + 2NaNO₃

BaCl₂ + Na₂CO₃ → BaCO₃↓ + 2NaCl

BaCl₂ + Na₂SO₄ → BaSO₄↓ + 2NaCl.

* Bài 5 trang 33 SGK Hóa 9: Ngâm một đinh sắt sạch trong dung dịch đồng (II) sunfat. Câu trả lời nào sau đây là đúng nhất cho hiện tượng quan sát được?

a) Không có hiện tượng nào xảy ra.

b) Kim loại đồng màu đỏ bám ngoài đinh sắt, đinh sắt không có sự thay đổi.

c) Một phần đinh sắt bị hòa tan, kim loại đồng bám ngoài đinh sắt và màu xanh của dung dịch ban đầu nhạt dần.

d) Không có chất mới nào được sinh ra, chỉ có một phần đinh sắt bị hòa tan.

Giải thích cho sự lựa chọn đó và viết phương trình phản ứng xảy ra.

> Lời giải:

- Chọn đáp án: c) Một phần đinh sắt bị hòa tan, kim loại đồng bám ngoài đinh sắt và màu xanh của dung dịch ban đầu nhạt dần.

Fe + CuSO₄ → FeSO₄ + Cu

Khi cho đinh sắt vào dung dịch CuSO₄, đinh sắt bị hòa tan, kim loại đồng sinh ra bám ngoài đinh sắt, dung dịch CuSO₄ tham gia phản ứng (tạo thành FeSO₄) nên màu xanh của dung dịch ban đầu sẽ bị nhạt dần.

> Lưu ý: Kim loại mạnh đẩy kim loại yếu ra khỏi dung dịch muối của chúng.

* Bài 6 trang 33 SGK Hóa 9: Trộn 30ml dung dịch có chứa 2,22g CaCl₂ với 70ml dung dịch có chứa 1,7g AgNO₃.

a) Hãy cho biết hiện tượng quan sát được và viết phương trình hóa học.

b) Tính khối lượng chất rắn sinh ra.

c) Tính nồng độ mol của chất còn lại trong dung dịch sau phản ứng. Cho rằng thể tích của dung dịch thay đổi không đáng kể.

> Lời giải:

a) Phương trình phản ứng:

CaCl_2(dd) + 2AgNO₃ → 2AgCl↓_(r) + Ca(NO₃)₂_(dd)

- Hiện tượng quan sát được: Tạo ra chất không tan, màu trắng, lắng dần xuống đáy cốc đó là AgCl

b) Tính khối lượng chất rắn sinh ra:

Ta có khối lượng mol phân tử:

M_CaCl2 = 40 + 35,5. 2 = 111 (g/mol);

M_AgNO3 = 108 + 14 + 16.3 = 170 (g/mol);

Theo bài ra ta có: $\small n_{CaCl_2}=\frac{m}{M}=\frac{2,22}{111}=0,02(mol)$

$\small n_{AgNO_3}=\frac{m}{M}=\frac{1,7}{170}=0,01(mol)$

- Tỉ lệ mol: $\small \frac{n_{CaCl_2}}{1}=\frac{0,02}{1}>\frac{n_{AgNO_3}}{2}=\frac{0,01}{2}$

⇒ AgNO₃ phản ứng hết, CaCl₂ dư, mọi tính toán theo số mol của AgNO₃

Theo ptpư, ta có: n_AgCl = n_AgNO3 = 0,01 (mol)

Suy ra, khối lượng bạc clorua là: m_AgCl = 0,01.143,5 = 1,435 (g)

c) Chất còn lại sau phản ứng: Ca(NO₃)₂ và CaCl₂ dư

- Theo PTPƯ thì:

$\small n_{CaCl_{2(pu)}}=\frac{1}{2}n_{AgNO_3}=\frac{0,01}{2}=0,005(mol)$

n_CuCl2(dư) = 0,02 - 0,005 = 0,015(mol).

$\small C_{M(CaCl_{2(du)})}=\frac{n}{V}=\frac{0,015}{0,03+0,07}=0,15(mol/l)$

n_Ca(NO3)2 = n_AgNO3 = 0,005(mol)

$\small C_{M(Ca(NO_3)_{2}(du))}=\frac{n}{V}=\frac{0,005}{0,03+0,07}=0,05(mol/l)$

Nếu có nhận xét về nội dung phần Bài tập về Muối, phản ứng trao đổi ion trong dung dịch ở trên, các em hãy để lại ở phần bình luận dưới bài viết nhé, KhoiA.Vn chúc các em thành công.

Bài tập về Muối, phản ứng trao đổi ion trong dung dịch - Hóa 9 bài 9

Tags

Đánh giá & nhận xét