Nhóm Halogen là gì? Cấu tạo phân tử nhóm Halogen và sự biến đổi độ âm điện của nhóm Halogen - Hóa 10 bài 21

Nội dung bài viết này sẽ giúp các em biết được: Nhóm halogen gồm những nguyên tố nào, ở vị trí nào trong bảng tuần hoàn hóa học? Lớp electron ngoài cùng của nguyên tử các nguyên tố halogen có đặc điểm gì giống nhau? các phân tử halogen có cấu tạo như thế nào?

Tính chất cơ bản của các nguyên tố halogen là gì? Nguyên nhân nào làm cho tính chất hóa học của các nguyên tố halogen biến đổi có quy luật?

I. Vị trí của nhóm halogen trong bảng tuần hoàn

- Nhóm Halogen gồm các nguyên tố: flo (F), clo (Cl), brom (Br), iot (I) và atatin (At). Atatin không gặp trong tự nhiên, là nguyên tố phóng xạ.

- Các nguyên tố Halogen thuộc nhóm VIIA, đứng ở cuối các chu kì, ngay trước các nguyên tố khí hiếm.

II. Cấu hình electron nguyên tử, Cấu tạo phân tử của halogen

- Nguyên tử các nguyên tố halogen đều có 7e lớp ngoài cùng (ns²np⁵)

- Ở trạng thái tự do, 2 nguyên tử halogen góp chung 1e với nhau tạo 1 liên kết cộng hóa trị không cực.

(X là kí hiệu chỉ các nguyên tố halogen)

° Công thức cấu tạo: X−X

° Công thức phân tử: X₂

- Liên kết trong phân tử X₂ không bền lắm, dễ bị tách thành 2 nguyên tử X.

- Trong phản ứng hóa học, các nguyên tử X dễ thu thêm 1e.

⇒ Tính chất hóa học cơ bản của các halogen là tính oxi hóa mạnh.

> Chú ý: Do flo không có chứa phân lớp d nên chỉ có thể nhận e, vì vậy flo chỉ mang số Oxi hóa là -1 khi ở trong hợp chất.

Còn Cl, Br, I có chứa phân lớp d, có khả năng nhường e nên còn có thể mang các số Oxi hóa khác -1 là : +1, +3, +5, +7.

III. Sự biến đổi tính chất (vật lý, hóa học và độ âm điện)

1. Sự biến đổi tính chất vật lý của các đơn chất halogen

Từ flo đến iot thì:

- Trạng thái: chuyển từ thể khí sang thể lỏng và rắn

- Màu sắc: đậm dần

- Nhiệt độ sôi, nhiệt độ nóng chảy: tăng dần

2. Sự biến đổi độ âm điện của halogen

- Độ âm điện tương đối lớn.

- Từ flo đến iot thì độ âm điện giảm dần

- Trong hợp chất:

 F có độ âm điện lớn nhất nên chỉ có số oxi hóa −1.

 Các nguyên tố halogen khác, ngoài số oxi hóa −1 còn có các số oxi hóa +1, +3, +5, +7.

3. Sự biến đổi tính chất hóa học của các đơn chất halogen

- Do các halogen có lớp electron ngoài cũng có cấu tạo tương tự nhau nên các đơn chất của haogen giống nhau về tính chất hóa học cũng như thành phần và tính chất của các hợp chất do chúng tạo thành.

- Halogen là những phi kim điển hình. Tính oxi hóa giảm dần từ flo đến iot

- Đơn chất halogen oxi hóa được hầu hết các kim loại tạo ra muối halogen.

- Đơn chất halogen cũng oxi hóa khí hiđro tạo ra những hợp chất khí không màu, chất khí này tan trong nước tạo dung dịch axit halogenhidric.