Liên kết ion là gì? Tinh thể ion là gì? Sự hình thành liên kết ion - Hóa 10 bài 12

Nội dung bài viết này sẽ giúp các em hiểu: liên kết ion là gì? khi nào nguyên tử biến thành ion? có mấy loại ion? Liên kết ion được hình thành như thế nào? Liên kết ion ảnh hưởng như thế nào đến tính chất của các hợp chất ion?

I. Sự hình thành ion, cation, anion

1. Sự tạo thành ion

• Trong phản ứng hóa học, khi nguyên tử, phân tử thêm hoặc mất bớt electron nó sẽ tạo thành các phần tử mang điện được gọi là ion. Các ion trái dấu hút nhau bằng lực hút tĩnh điện tạo thành hợp chất chứa liên kết ion.

• Điều kiện hình thành liên kết ion:

 - Liên kết được hình thành giữa các nguyên tố có tính chất khác hẳn nhau (kim loại điển hình và phi kim điển hình).

 - Quy ước hiệu độ âm điện giữa hai nguyên tử liên kết ≥ 1,7 là liên kết ion (trừ một số trường hợp).

• Dấu hiệu cho thấy phân tử có liên kết ion:

 - Phân tử hợp chất được hình thành từ kim loại điển hình (kim loại nhóm IA, IIA) và phi kim điển hình (phi kim nhóm VIIA và Oxi).

* Ví dụ: Các phân tử NaCl, MgCl₂, BaF₂,... đều chứa liên kết ion, là liên kết được hình thành giữa các cation kim loại và anion phi kim.

  - Phân tử hợp chất muối chứa cation hoặc anion đa nguyên tử.

* Ví dụ: Các phân tử NH₄Cl, MgSO₄, AgNO₃,... đều chứa liên kết ion, là liên kết được hình thành giữa cation kim loại hoặc amoni và anion gốc axit.

• Đặc điểm của hợp chất ion: 

Các hợp chất ion có nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ sôi cao, dẫn điện khi tan trong nước hoặc nóng chảy.

* Ion được chia thành cation và anion:

  Cation : Ion dương

  Anion : Ion âm

2. Sự tạo thành cation

- Ion mang điện tích dương gọi là ion dương hay cation.

- Nếu các nguyên tử nhường bớt electron khi tham gia phản ứng hóa học nó sẽ trở thành các phần tử mang điện tích dương hay còn gọi là cation.

* Ví dụ: Sự hình thành Cation của nguyên tử Li (Z=3)

Cấu hình e của Li là: 1s²2s¹ hay viết theo lớp (2,1)

1s²2s¹ → 1s² + 1e

Hay: Li → Li⁺ + 1e

Li⁺ gọi là cation liti

3. Sự tạo thành anion

- Ion mang điện tích âm gọi là ion âm hay anion.

- Nếu các nguyên tử nhận thêm electron khi tham gia phản ứng hóa học nó sẽ trở thành các phần tử mang điện tích âm hay còn gọi là anion.

* Ví dụ: Sự hình thành anion của nguyên tử F(Z=9)

Cấu hình e: 1s²2s²2p⁵

1s²2s²2p⁵ + 1e → 1s²2s²2p⁶

Hay: F + 1e → F^-

F^-gọi là anion florua

4. Ion đơn nguyên tử và ion âm đa nguyên tử

- Ion đơn nguyên tử là ion tạo nên từ 1 nguyên tử .

* Ví dụ: cation Li⁺, Na⁺, Mg²⁺và anion F^-, Cl^-,...

- Ion đa nguyên tử là những nhóm nguyên tử mang điện tích dương hay âm .

* Ví dụ: cation amoni NH₄⁺, anion hidroxit OH^-, anion sunfat SO₄^2-,...

III. Sự tạo thành liên kết ion

- Liên kết ion là liên kết được hình thành bởi lực hút tĩnh điện giữa các ion mang điện tích trái dấu.

* Ví dụ: Na⁺ + Cl^- → NaCl⇒ Liên kết giữa cation Na⁺ và anion Cl^- là liên kết ion.