Đơn vị của vận tốc là gì? Công thức tính vận tốc quãng đường thời gian - Vật lí 8 bài 2

Nội dung bài viết này giúp các em biết Vận tốc là gì? đại lượng nào cho biết sự nhanh, chậm của chuyển động? Đơn vị của vận tốc là gì? Công thức tính vận tốc quãng đường thời gian viết như thế nào?

I. Vận tốc là gì?

• Vận tốc là quãng đường đi trong một đơn vị thời gian

• Độ lớn vận tốc cho biết sự nhanh, chậm của chuyển động và được tính bằng độ dài quãng đường đi được trong một đơn vị thời gian.

* Câu C1 trang 8 SGK Vật Lý 8: Bảng dưới đây ghi kết quả lần chạy 60m trong tiết thể dục của một nhóm học sinh (ghi tên theo thứ tự vần chữ cái): như Bảng 2.1 sau:

Làm thế nào dể biết ai chạy nhanh, ai chạy chậm? Hãy ghi kết quả xếp hạng của từng học sinh vào cột thứ 4.

> Lời giải:

Để biết ai chạy nhanh, ai chạy chậm cần căn cứ vào thời gian mà họ chạy hết 60m đó. Người nào có thời gian ít hơn thì người đó chạy nhanh hơn.

* Câu C2 trang 8 SGK Vật Lý 8: Bảng dưới đây ghi kết quả lần chạy 60m trong tiết thể dục của một nhóm học sinh (ghi tên theo thứ tự vần chữ cái):

Hãy tính quãng đường mỗi học sinh chạy được trong 1 giây và ghi kết quả vào cột thứ

* Lời giải:

Kết quả được ghi ở cột thứ 5 trong bảng dưới đây:

* Câu C3 trang 9 SGK Vật Lý 8: Dựa vào bảng kết quả xếp hạng (câu C2), hãy cho biết độ lớn của vận tốc biểu thị tính chất nào của chuyển động và tìm từ thích hợp cho các chỗ trống của kết luận sau đây.

Độ lớn của vận tốc cho biết sự (1) ......, (2) ...... của chuyển động.

Độ lớn của vận tốc được tính bằng (3) ...... trong một (4) ...... thời gian.

> Lời giải:

- Độ lớn của vận tốc cho biết sự nhanh, chậm của chuyển động.

- Độ lớn của vận tốc được tính bằng quãng đường đi được trong một đơn vị thời gian.

II. Công thức tính vận tốc

• Công thức tính vật tốc: 

- Trong đó:

 v: Vận tốc của vật.

 S: Quãng đường vật đi được

 t: Thời gian đi hết quãng đường

• Từ công thức tính vận tốc ta có:

- Công thức tính quãng đường đi được: S = v.t

- Công thức tính thời gian: t = S/v 

III. Đơn vị của vận tốc

- Đơn vị của vận tốc phụ thuộc vào đơn vị của độ dài và đơn vị thời gian

- Đơn vị hợp pháp m/s; km/h

 1m/s = 3,6km/h; 1km/h = 0,28m/s.

- Độ lớn của vận tốc được đo bằng tốc kế.

* Câu C4 trang 9 SGK Vật Lý 8: Tìm đơn vị vận tốc thích hợp để điền vào chỗ trống ở bảng 2.2 sau:

> Lời giải:

- Ta có bảng sau:

* Câu C5 trang 9 SGK Vật Lý 8: a) Vận tốc của một ô tô là 36 km/h, của một người đi xe đạp là 10,8 km/h của một tàu hỏa là 10 m/s. Điều đó cho biết gì?

b) Trong 3 chuyển động trên, chuyến động nào nhanh nhất, chậm nhất?

> Lời giải:

a) - Vận tốc của một ô tô là 36 km/h cho biết trong một giờ, ô tô đi được 36km.

- Vận tốc của một người đi xe đạp là 10,8 km/h cho biết trong một giờ, người đi xe đạp đi được 10,8km.

- Vận tốc cùa một xe lửa là 10m/s: trong một giây, xe lửa đi được 10m.

b) Để so sánh các chuyển động với nhau thì phải đối vận tốc của các chuyển động về cùng một đơn vị.

- Vận tốc ô tô là: v₁ = 36 km/h = 36000m/3600s = 10 m/s

- Vận tốc của xe đạp là: v₂ = 10,8 km/h = 10800m/3600s = 3 m/s

- Vận tốc của xe lửa là 10m/s.

→ Vậy chuyến động của xe lửa là nhanh nhất, người đi xe đạp là chậm nhất.

* Câu C6 trang 10 SGK Vật Lý 8: Một đoàn tàu trong thời gian 1,5 giờ đi được quãng đường dài 81 km. Tính vận tốc của tàu ra km/h, m/s.

> Lời giải:

- Vận tốc của tàu tính ra km/h là: 

- Đổi s = 81(km) = 81000(m), t = 1,5 giờ = 1,5.3600 = 5400(s)

⇒ Vận tốc của tàu tính ra m/s là:

* Câu C7 trang 10 SGK Vật Lý 8: Một người đi xe đạp trong 40 phút với vận tốc là 12 km/h. Hỏi quãng đường đi được là bao nhiêu km?

> Lời giải:

- Ta có: 40 phút = 2/3 giờ

- Từ công thức tính vật tốc: 

⇒ Quãng đường người đó đi được là:

- Đáp số: s = 8(km).

* Câu C8 trang 10 SGK Vật Lý 8: Một người đi bộ với vận tốc 4 km/h. Tìm khoảng cách từ nhà đến nơi làm việc biết thời gian cần để người đó đi từ nhà đến nơi làm việc là 30 phút.

° Lời giải:

- Ta có: 30 phút = 0,5 giờ.

- Khoảng cách từ nhà đến nơi làm việc bằng đúng quãng đường mà người đó đã đi trong 30 phút.

⇒ Quãng đường người đó phải đi là: s = v.t = 4.0,5 = 2 (km).

Như vậy, với bài này các em cần nhớ được công thức tính vận tốc là v = s/t từ đó có thể suy ra công thức tính quãng đường s = v.t và công thức tính thời gian t = s/v. Đồng thời các em cũng cần lưu ý đơn vị của vận tốc hợp pháp được tính là m/s hoặc km/h.